Ivf staat voor in-vitrofertilisatie. Fertilisatie betekent bevruchting, in vitro betekent buiten het lichaam: eicellen en zaadcellen worden dus in het laboratorium bij elkaar gebracht.
Daarvoor bestaan twee technieken:
- de klassieke ivf
- de intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)
Bij de klassieke ivf worden zaadcellen en eicellen samengebracht in een omgeving die de omstandigheden van de baarmoeder nabootst. Bij ICSI wordt elke eicel geïnjecteerd met één zaadcel, wat de kans op het ontstaan van een embryo groter maakt.
Hier beschrijven we beknopt de verschillende stappen van een ivf/ICSI-behandeling.
Hormonale stimulatie
Ivf/ICSI begint met hormonale ovariële stimulatie. We behandelen de vrouw met hormoonpreparaten om de natuurlijke menstruatiecyclus tijdelijk door een medisch gecontroleerde cyclus te vervangen. Zo kunnen we meerdere eicellen tegelijkertijd laten rijpen, in plaats van één eicel per cyclus.
Pick-up
Net voor de eisprong gebeurt de pick-up. Via de vagina en onder echografische controle wordt het follikelvocht met een fijne naald opgezogen. In het labo identificeren en isoleren we daaruit de eicellen. Dezelfde ochtend brengt de partner een spermastaal binnen in het laboratorium, waar we de beste, meest beweeglijke zaadcellen selecteren.
Ivf
Bij ivf worden de eicellen en de zaadcellen bij elkaar gebracht en verloopt de bevruchting spontaan.
ICSI
ICSI is een verfijning van de klassieke ivf-behandeling. Eén zaadcel wordt geselecteerd en met een fijne injectienaald in de eicel ingebracht. Deze techniek wordt toegepast wanneer de zaadcellen zelf niet in staat zijn de eicel te bevruchten.
Embryo’s in de baarmoeder
De embryo’s ontwikkelen zich in het labo en worden vijf dagen later teruggeplaatst. Een of meer embryo’s worden in de baarmoeder gebracht, zodat ze kunnen innestelen. De overige embryo’s worden opgevolgd: als ze van goede kwaliteit zijn, worden ze ingevroren en bewaard voor een volgende cyclus of voor een volgende zwangerschap.
Na de transfer wordt gestart met een hormonale ondersteuning van het baarmoederslijmvlies.
Het duurt tot drie weken voordat het resultaat van de behandeling bekend is.
GEASSISTEERDE EICELACTIVATIE
Via geassisteerde eicelactivatie, assisted oocyte activation of AOA, is zwangerschap toch mogelijk hoewel de eicelactiverende capaciteit van de zaadcellen beperkt is. Onze afdeling staat aan de wereldtop in deze techniek.
Bij geassisteerde eicelactivatie wekken we tijdens de ICSI kunstmatig een aantal calciumstijgingen op. Dat moet de gefaalde bevruchting verhelpen. Samen met de zaadcel injecteren we een hoeveelheid calcium. Na de ICSI worden de eicellen twee keer blootgesteld aan een calcium-ionofoor, zodat zich in het cytoplasma van de eicel calciumstijgingen voordoen. Onderzoek heeft aangetoond dat baby’s die na deze eicelactivatie geboren worden geen afwijkingen vertonen.
ICSI MET HEELKUNDIG VERKREGEN ZAADCELLEN
Bij sommige mannen vinden we geen enkele zaadcel in het ejaculaat (azoöspermie). Verstopping van de zaadleiders (na infectie, sterilisatie of aangeboren) is een van de oorzaken. In andere gevallen produceren de teelballen geen of te weinig zaadcellen. De precieze oorzaak moeten we via voorafgaand onderzoek achterhalen. Dat onderzoek gebeurt in het Andrologisch centrum van het UZ Gent of bij een androloog of uroloog van uw keuze.
Als de zaadleider verstopt is, kunnen zaadcellen via een eenvoudige heelkundige ingreep uit de bijbal worden geaspireerd (MESA of microchirurgische epididymaire sperma-aspiratie; een ingreep onder algemene verdoving). Wanneer in de zaadvloeistof bij routineonderzoek helemaal geen zaadcellen worden aangetroffen, kunnen we bij ongeveer 40 procent van de patiënten toch eilandjes van beperkte zaadcelproductie vinden (TESE of testiculaire sperma-extractie). De extractie gebeurt met een relatief kleine heelkundige ingreep in het dagziekenhuis.
Om de eicel te bevruchten passen we ICSI toe. Zowel het aantal zaadcellen als de kwaliteit ervan is onvoldoende voor ivf. De resultaten van deze behandeling zijn bijna even goed als bij het gebruik van zaadcellen na ejaculatie.